Innovatie in het maaien van bermen levert nogal wat op

Wegbeheerders van lokale en provinciale wegen ervaarden de voordelen al. Voor de rijkswegen (de zgn A-wegen) die Rijkswaterstaat beheert ontwikkelde Essie bv een nieuw model Eco2Shield, niet geheel toevallig met naam ‘type RWS’. In december kondigden we dit innovatieve maaischild al aan. Bij InnovA58 werden onlangs 30 Eco2Shields rondom palen aangebracht. Deze worden getest tot na het maaiseizoen.

Joost, waar zag jij kansen op het gebied van bermmaaien?

‘Al lange tijd gebeurt het maaien van bermen zoals je vaak ziet: een trekker doet het grote werk. Daar lopen mensen achteraan die het rondom obstakels zoals paaltjes afmaken met een handmaaier. Dit wordt ook wel bosmaaien genoemd. Deze werkwijze is echter duur, onveilig en niet duurzaam. Daarom zoekt ook Rijkswaterstaat naar alternatieve methoden. Bermmaaien blijft immers altijd nodig, één tot twee keer per jaar langs enkele duizenden kilometers snelweg. Hectometerpaaltjes staan er voor de veiligheid. Ze moeten voor 85% zichtbaar zijn. Bedenk eens hoeveel hectometerpaaltjes en lantaarnpalen in de berm langs die duizenden kilometers rijksweg staan, en hoeveel werk dat is om die bermen vrij te houden van hoge begroeiing.’

Waar zitten de voordelen precies?

Joost: ‘De Eco2shield maakt bermmaaien veiliger, duurzamer en goedkoper. Ga maar na: om veilig te kunnen maaien, wordt de weg afgezet. Dat geeft verkeershinder voor de weggebruiker. Vaak gebeurt het ’s nachts als het rustiger is op de weg. Maar nachtwerk is ook duurder in arbeidskosten.’

Heb je cijfers?

‘Zeker, ik heb het samen met een aannemer uitgerekend. Een trekker kan zo’n 3,25 kilometer berm per uur maaien, dat is in 8 uren zo’n 27 kilometer. In de praktijk kan de trekker maar 2 kilometer per uur, omdat de mensen met de handmaaiers erachter het bij moeten kunnen houden. Je kunt dus maar 16 kilometer per 8 uren afleggen.

Bovendien is het werken met een lawaaiige machine op je rug fysiek niet erg gezond en in het donker op de vluchtstrook al helemaal niet gegarandeerd veilig.’

Wat betekent dat?

‘Als je dus niet hoeft bij te maaien kan de trekker sneller werken. Extra mensen die bijmaaien zijn niet nodig. Dat bespaart dus enorm veel arbeidskosten, het is sneller en veiliger. Al met al kost de oude manier van maaien zonder Eco2shields zo’n 110 euro per uur (overdag) en exclusief voertuig). Met de Eco2Shields rondom de palen en paaltjes daalt het bedrag naar 38 euro; een besparing van maar liefst 66%.’

Je noemde ook duurzaamheid als voordeel. Waar zit dat in?

‘De werkwijze met de Eco2Shield verlaagt de milieukosten; het maaiproces gaat sneller, er is minder brandstofverbruik en minder materieel nodig. En heel belangrijk is dat met het gebruik van de Eco2shield tonnen minder aan microplastics in de berm terechtkomen. Per shift van 8 uur wordt door bosmaaiers 52 meter maaidraad verbruikt, want het draad slaat tegen de palen en tast de zink, lak of coating aan, waarvan het stof in de bodem terecht komt.

Bovendien gaan palen 10 tot 15 jaar langer mee doordat ze niet worden aangetast door maaidraden. De Eco2Shield heeft een levensduur van zo’n 80 jaar, dat is milieuvriendelijk én economisch aantrekkelijk. Tot slot zorgt de Eco2Shield er ook voor dat nauwelijks scheefstand van de palen meer voorkomt, wat het aantal herstelwerkzaamheden aanzienlijk vermindert.‘

Dan de Eco2Shield zelf, wat zijn de duurzame componenten?

De Eco2shield wordt gemaakt bij Martens beton. Essie bv mag gebruik maken van hun fabriek en logistiek. Het maaischild bestaat uit:

• een betonnen voet in twee helften zonder wapening, gemaakt van gerecycled beton
• een flexibele kern (waar de paal in staat) van zelfontwikkelde, 100% recycelbare ‘Essie’-hars. Hierdoor heeft de paal ruimte om mee te bewegen. Belangrijk bij bijvoorbeeld botsingen.
• Alle materiaal is afbreekbaar en te recyclen; het valt onder bedrijfsafval en dat is uniek.

 

Tot slot voegt Joost nog toe: ‘Voor het plaatsen van de Eco2Shield hebben we een speciale machine ontwikkeld die precies het juiste graafwerk doet; om de paal heen, diep genoeg en in de vorm van de Eco2Shield. Zo hoeven de werkmensen niet te graven. We hebben deze machine getest bij het aanbrengen van de Eco2Shields bij InnovA58 en het werkte perfect.’